लहान बाळाला ताप आल्यावर घरगुती उपाय
बाळाच्या आयुष्यातील प्रत्येक टप्पा हा आई-बाबांसाठी काळजीचा असतो. त्यातलाच एक टप्पा म्हणजे बाळाला ताप येणे. बाळाला ताप आला की आई-बाबांच्या मनात धास्ती निर्माण होते. अशा वेळी घाबरून न जाता योग्य उपाय करणे गरजेचे आहे. महाराष्ट्रात ताप हा एक सामान्य आजार आहे, विशेषतः लहान मुलांमध्ये. या लेखात आपण लहान बाळांना ताप आल्यावर कोणते घरगुती उपाय करता येतात, कोणती काळजी घ्यावी आणि कोणते प्रतिबंधात्मक उपाय करावेत याबद्दल जाणून घेणार आहोत.
बाळांना ताप: घरगुती उपाय आणि काळजी
ताप येणे हे शरीराचे संसर्गाशी लढण्याचे एक लक्षण आहे. तापामुळे शरीरातील रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते आणि संसर्गाशी लढण्यास मदत होते. पण ताप जास्त काळ राहिला किंवा जास्त वाढला तर तो धोकादायक ठरू शकतो. म्हणूनच ताप आल्यावर योग्य काळजी घेणे गरजेचे आहे.
पॅरासिटामॉलचा वापर
बाळांना ताप आल्यावर पॅरासिटामॉल हे औषध सामान्यतः दिले जाते. पॅरासिटामॉल हे ताप कमी करणारे आणि वेदना कमी करणारे औषध आहे. पण पॅरासिटामॉल देताना बाळाचे वय आणि वजन लक्षात घेणे गरजेचे आहे. डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय बाळाला कोणतेही औषध देऊ नये.
वयानुसार औषधाचे प्रमाण
- ३ महिन्यांपेक्षा कमी वयाचे बाळ: या वयाच्या बाळांना डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय कोणतेही औषध देऊ नये.
- ३ ते ६ महिन्यांचे बाळ: या वयाच्या बाळांना डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार पॅरासिटामॉल देता येते.
- ६ ते १२ महिन्यांचे बाळ: या वयाच्या बाळांना डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार पॅरासिटामॉल देता येते.
- १ वर्षापेक्षा जास्त वयाचे बाळ: या वयाच्या बाळांना डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार पॅरासिटामॉल देता येते.
घरगुती उपाय
- खुल्या हवेचा वापर: बाळाला खुल्या हवेत ठेवा. त्याच्या शरीरावरील कपडे ढिले करा.
- ओल्या कपड्याने अंग पुसणे: बाळाचे अंग कोमट पाण्यात भिजवलेल्या कपड्याने पुसून काढा.
- भरपूर द्रव पदार्थ: बाळाला भरपूर पाणी, दूध, किंवा इतर द्रव पदार्थ द्या.
- आंघोळ: बाळाला कोमट पाण्याने आंघोळ घाला.
- तुळशीचे पाणी: तुळशीच्या पानांचे पाणी बाळाला पाजा.
- आल्याचा रस: आल्याचा रस मधात मिसळून बाळाला द्या.
- हळदीचे दूध: बाळाला रात्री झोपण्यापूर्वी हळदीचे दूध द्या.
आईने घ्यावयाची काळजी
- ताप मोजणे: बाळाचा ताप नियमितपणे मोजत राहा.
- डॉक्टरांचा सल्ला: ताप जास्त काळ राहिला किंवा जास्त वाढला तर ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
- बाळाला आराम: बाळाला पुरेशी विश्रांती घेऊ द्या.
- स्वच्छता: बाळाच्या आसपास स्वच्छता ठेवा.
- संसर्ग टाळणे: ताप हा संसर्गजन्य आजार असल्याने, बाळाला इतर मुलांपासून दूर ठेवा.
प्रतिबंधात्मक उपाय
- हाताची स्वच्छता: बाळाला आणि स्वतःला वारंवार हात धुवा.
- खोकताना आणि शिंकताना तोंड झाकणे: बाळाला खोकताना आणि शिंकताना तोंड झाकण्यास शिकवा.
- लसीकरण: बाळाला वेळेवर लसीकरण करून घ्या.
निष्कर्ष
बाळाला ताप आल्यावर घाबरून जाऊ नका. योग्य काळजी आणि घरगुती उपायांनी बाळ लवकर बरे होईल. मराठी टुडे वर तुम्हाला बाळांच्या आरोग्याविषयी अधिक माहिती मिळेल. पालकत्व, संस्कृती, आणि महाराष्ट्राचा इतिहास यावर आमचे संशोधन तुम्हाला नक्कीच मदत करेल. शेवटी, बाळाच्या आरोग्याची काळजी घेणे हेच आपले प्रथम कर्तव्य नाही का?
नोट: कोणतेही औषधी डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय घेऊ नये.