मराठी सिनेसृष्टीतील एक सुवर्ण क्षण म्हणजे ‘नटरंग’ सिनेमा, ज्याला आज १६ वर्षे पूर्ण झाली आहेत. १ जानेवारी २०१० रोजी प्रदर्शित झालेला हा सिनेमा महाराष्ट्रातील तमाम रसिकांना भावला. त्याकाळी “अप्सरा आली” या गाण्याने महाराष्ट्राच्या प्रत्येक गल्लीतील लोकांना झिंगाट केलं होतं. अजय-अतुल यांच्या संगीताने हे गाणं अक्षरशः स्वर्गातून खाली उतरल्यासारखं भासवलं.
‘नटरंग’: कलेचा संघर्ष आणि यशोगाथा
चित्रपटाची कथा सोंगाड्याच्या आयुष्याभोवती फिरते. एक साधा माणूस, ज्याला आपल्या कलेवर नितांत प्रेम आहे, त्याला जीवन जगण्यासाठी अनेक संघर्षांचा सामना करावा लागतो. अतुल कुलकर्णी यांनी सोंगाड्याची भूमिका इतक्या ताकदीने साकारली की त्यांना राष्ट्रीय पुरस्काराने गौरवण्यात आलं. या भूमिकेसाठी त्यांनी घेतलेल्या मेहनतीमुळे सिनेमा एका वेगळ्या उंचीवर पोहोचला.
‘नटरंग’ सिनेमाने महाराष्ट्राच्या संस्कृती, कला, आणि परिस्थितीचे सुंदर चित्रण केले आहे. ग्रामीण भागातील तमाशा कलाकारांची आर्थिक आणि सामाजिक परिस्थिती या सिनेमात प्रभावीपणे मांडली गेली आहे. सोंगाड्याच्या व्यक्तिरेखेच्या माध्यमातून कला क्षेत्रातील संघर्ष, आणि त्यामागील सत्य परिस्थितीला न्याय देण्यात आला आहे.
अतुल कुलकर्णी व्यतिरिक्त, प्रिया बेर्डे, सोनाली कुलकर्णी, किशोर कदम, विभावरी देशपांडे, आणि अमृता खानविलकर यांसारख्या अभिनेत्यांनी आपल्या अभिनयाने प्रेक्षकांना मोहून टाकले. या सर्व कलाकारांनी त्यांच्या भूमिकांना निस्सीम समर्पणाने न्याय दिला. चित्रपटाची खासियत म्हणजे त्यातील अप्रतिम संगीत आणि गाणी. विशेषतः “अप्सरा आली” हे गाणं, जे प्रत्येक मराठी माणसाच्या हृदयावर कोरलं गेलं आहे. या गाण्याच्या चित्रीकरणात जी भव्यता आणि सौंदर्य आहे, ते आजही मराठी चित्रपटसृष्टीसाठी आदर्श ठरते.
नटरंग फक्त एक सिनेमा नव्हता; तो एक अनुभव होता. सिनेमागृहात प्रेक्षकांनी उभं राहून केलेला टाळ्यांचा गजर हेच त्याचं महत्त्व सांगतं. चित्रपटाचं दिग्दर्शन आणि पटकथा प्रेक्षकांना खिळवून ठेवणारी आहे. जीवनातील संघर्ष दाखवणाऱ्या या सिनेमाने समाजातील कला क्षेत्राच्या दुर्दशेवर एक वेधक प्रकाश टाकला आहे. तमाशा आणि लोककलेची जपणूक करणाऱ्या कलावंतांचे आयुष्य, त्यांच्या कठीण परिश्रमाची कहाणी प्रेक्षकांच्या मनाला भिडते.
‘नटरंग’ सिनेमाला नॅशनल फिल्म अवॉर्ड मिळणं ही महाराष्ट्राच्या कलेची आणि चित्रपटाची गुणवत्ता दर्शवणारी गोष्ट आहे. या सिनेमाने अनेक अन्य पुरस्कारही पटकावले आहेत, जे मराठी चित्रपटसृष्टीसाठी अभिमानास्पद ठरले. हा चित्रपट आजही नव्या पिढीला प्रेरणा देतो. कला आणि संस्कृतीसाठी नटरंग एक आदर्श राहिला आहे. त्याच्या १६व्या वर्धापन दिनानिमित्त, मराठी रसिकांसाठी हा सिनेमा पुन्हा पाहण्याचं एक कारण ठरतो.
‘नटरंग’ सिनेमा मराठी चित्रपटसृष्टीसाठी एक अमूल्य ठेवा आहे. त्याच्या कथेचा प्रभाव, संगीताचा ठसा, आणि सोंगाड्याच्या संघर्षाची कहाणी आजही मनात घर करते.
